محیط زیست سالم و طبیعی هر روز هم در حال تحدید شدن است و هم در حال تهدید شدن! رشد جمعیت در کنار توسعه فعالیتهای صنعتی به خطر بزرگی برای آینده محیط زیست در جهان بدل شده است و اگر امروز کاری برای محیط زیست نشود، دیگر چیزی از محیط زیست برای آیندگان باقی نمیماند. برای همین هم، علاوه بر پیماننامههای جهانی برای مقابله با منابع آلودگیکننده محیط زیست، دولتها و حکومتها نیز مقررات مختلفی را برای حفاظت از محیط زیست، مقابله با منابع آلاینده و برخورد با خاطیان در این عرصه، وضع و اجرا میکنند.
در ایران نیز توجه به محیط زیست، همواره مورد توجه قانونگذاران قرار داشته و علاوه بر تاکید اصل پنجاهم قانون اساسی بر حفاظت از محیط زیست، در قوانین عادی نیز بر این امر تاکید شده و حتی برای متخلفان، خاطیان و متعرضان به محیط زیست مجازات نیز تعیین شده است.
مصادیق آلودگی محیط زیست
در تبصره ۲ ماده ۶۸۸ قانون مجازات اسلامی و نیز ماده ۹ قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست، قانونگذار به یک تعریف واحد در خصوص آلودگی محیط زیست و منابع آبی و خاکی اشاره کرده است.
همچنین در تبصره ۲ ماده ۶۸۸ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۷۵ و ماده ۹ قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست مصوب ۱۳۵۳ آمده است که منظور از آلودگي محيط زيست عبارت است از پخش يا آميختن مواد خارجي به آب يا هوا يا خاك يا زمين به ميزاني كه كيفيت فيزيكي، شيميايي يا بيولوژيك آن را، بطوري كه به حال انسان يا ساير موجودات زنده يا گياهان يا آثار يا ابنيه مضر باشد، تغيير دهد.
قانونگذار در ماده ۶۸۸ قانون مجازات اسلامی، پس از تعریف آلودگی محیط زیستی، به مصادیق آلودگی محیط زیست نیز اشاره کرده است. آلوده كردن آب آشاميدني يا توزيع آب آشاميدني آلوده، دفع غير بهداشتي فضولات انساني و دامي و مواد زايد، ريختن مواد مسمومكننده در رودخانهها و زبالهها در خيابانها، كشتار غيرمجاز دام، استفاده غيرمجاز فاضلاب خام يا پسآب تصفيهخانههاي فاضلاب براي مصارف كشاورزي و… از جمله مصادیق آلودگی محیط زیست است.
تخریب محیط زیست در قانون به معنای این است که محیط زیست از بین برود و بخشی که از بین رفت دیگر قابل بازگشت نیست. به طور مثال وقتی بخشی از درختان جنگل و مکانهای مشابه را قطع کنیم، این بخش از بین میرود و دیگر قابل برگشت نیست که این موضوع در قانون به عنوان تخریب محیط زیست مطرح میشود.
كارگاههایی كه آلودگی آنها بیش از حد مجاز استانداردهای محیط زیست باشد، در صورتی كه با تعیین و اعلام میزان آلودگی و مهلت رفع آن یا با ممانعت از كار و فعالیت آن، اقدامی بهتر انجام ندهند، در پایان مهلت مقرر به درخواست سازمان حفاظت محیط زیست و دستور مرجع قضایی ذیربط، بلافاصله توسط مأموران انتظامی از كار و فعالیت آن واحد جلوگیری میشود.
اگر تخریب محیط زیست عمدی باشد مطابق عمل مجرمانه با آن برخورد میشود. این در حالی است که اگر غیرعمدی باشد بر اساس قانون مسئولیت مدنی با آن برخورد میشود و مسئولیت تامین ضرر و زیان بر عهده شخص است البته این موضوع که شخص، توان پرداخت زیان را داشته باشد نیز مورد بررسی قرار میگیرد.
تخریب محیط زیست، ممنوع!
مطابق با قانون حفاظت بهسازی و محیط زیست، اقدام به هر عملی که موجبات آلودگی محیط زیست را فراهم کند، ممنوع است. اگر آلودگی محیط زیست به صورت عمدی رخ دهد، قانونگذار برای مجرم مجازات تا یک سال حبس را در نظر گرفته است که با توجه به نوع جرم، اعمال و اجرا خواهد شد.
وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، سازمان حفاظت محیط زیست و سازمان دامپزشکی مسئول اعلام جرایم محیط زیستی به مرجع قضایی هستند.
جرایم محیط زیستی از جمله جرایم عمدی محسوب میشود که اگر سوءنیت در آن وجود داشته باشد در قانون مشمول مجازات شدیدی است؛ البته مجازات در جرایم با وسعت بیشتر، بسیار شدیدتر میشود، به عنوان مثال اگر مواد شیمیایی در آب وارد شود به طوری که مردم شهر یا روستایی از این آب استفاده کنند و موجب قتل یک نفر شود بر این اساس مجازات قصاص مطرح میشود.
منبع:
http://dadnegar.com/?p=9313
وبلاگ حقوقی محمد نصری مهاجری...
ما را در سایت وبلاگ حقوقی محمد نصری مهاجری دنبال می کنید
برچسب : جرایم محیط زیستی,جرایم محیط زیست,جرایم زیست محیطی,جرايم زيست محيطي,جرایم زیست محیطی pdf,جرایم زیست محیطی در ایران, نویسنده : mohammadnasrio بازدید : 248 تاريخ : دوشنبه 22 شهريور 1395 ساعت: 10:38